MASAK: POS cihazları üzerinden kara para aklandığı iddiaları doğru değil

Bazı çevreler tarafından dile getirilen "Türkiye kara para ağına sürükleniyor" iddialarının gerçeği yansıtmadığına dikkati çekilen açıklamada, "Geçtiğimiz yıl başarıyla tamamlanan Mali Eylem Görev Gücü (FATF) değerlendirmesinin ülkemizin kara parayla mücadelede uluslararası standartları karşıladığını ispatlamaktadır. MASAK, adli mercilerimiz ve kolluk kuvvetlerimizle sıkı işbirliği içinde kara para ile mücadelesini kesintisiz biçimde sürdürmektedir." değerlendirmesinde bulunuldu.

Açıklamada, bu çerçevede POS cihazlarının kullanımının yakından takip edildiğine işaret edilerek, POS cihazlarının, suç gelirlerinin aklanmasında bir araç olarak kullanılmasının önlenmesi amacıyla 25 Aralık 2024'te Resmi Gazete'de mevzuat değişikliklerinin yayımlandığı anımsatıldı.

Yapılan değişikliklerle, ödeme ve elektronik para kuruluşları ile POS cihazları hakkında sıkı tedbirlerin getirildiğinin bildirildiği açıklamada, şu ifadelere yer verildi:

"Bu kapsamda ödeme kuruluşlarınca POS verilirken daha sıkı kimlik tespiti yapılması zorunluluğu getirilmiştir. Ödeme ve elektronik para kuruluşları tarafından sağlanan bazı ödeme araçlarının kullanımı, kartın fiziken bulunduğu yerler veya güven damgası alan internet siteleri dışında yasaklanmıştır. Tüm yükümlülerimize POS cihazlarının verilmesi ve kullandırılmasında daha sıkı tedbirler öngörülmüş, amacına uygun olmayan ve ilgili mevzuatında izin verilen haller dışında kullanımın önlenmesine ilişkin kontrol yükümlülükleri getirilmiştir."

Ülke çapında denetimler devam ediyor

Açıklamada, MASAK tarafından başta ödeme ve elektronik para kuruluşları olmak üzere POS verme yetkisine sahip tüm yükümlülerin sıkı şekilde denetlendiği ve yükümlülüklere uymayan finansal kuruluşlara idari para cezası uygulandığı aktarılarak, "Bu kapsamda 2024-2025 dönemi boyunca yürütülen denetimler neticesinde gerekli tedbirlerin alınmaması ve mevzuat ihlalleri nedeniyle 2023'te gerçekleşen işlemlere ilişkin 19 farklı ödeme ve elektronik para kuruluşuna 663 milyon lira, 2024'te gerçekleşen işlemlere ilişkin de 4 farklı ödeme ve elektronik para kuruluşuna 634 milyon lira idari para cezası uygulanmıştır." değerlendirmesinde bulunuldu.

Tüm ülke çapında denetimlerin devam ettiğine, İstanbul'da gerçekleşen denetimlerde büyük ölçüde Kapalıçarşı ve civarı turistik bölgelerde hizmet veren işletmeler özelinde yoğunlaşıldığına işaret edilen açıklamada, ayrıca yabancı uyruklu kişiler tarafından banka, kredi kartı ve nakit olarak gerçekleştirilen işlemler ile turistik noktalarda hizmet veren yetkili müesseseler tarafından gerçekleştirilen döviz alım/satım işlemlerinin sıkı şekilde takip edildiği belirtildi.

POS cihazlarının kapatılması sağlandı

Açıklamada, yapılan analiz, araştırma ve inceleme çalışmaları sonucunda, yabancı kartların yoğun biçimde kullanıldığı POS cihazları ve bu cihazların teminine aracılık eden finansal kuruluşların tespit edildiğine dikkati çekilerek, şunlar kaydedildi:

"Bu kapsamda söz konusu POS cihazlarının kapatılması sağlanmış, ayrıca bu işlemlere aracılık eden uluslararası kart şemaları ile gerekli iletişim kurulmuş ve işlem mahiyetiyle amacı hakkında detaylı araştırmalar yürütülmüştür. 2021 ve 2024 yıllarına ait analiz sonuçları doğrultusunda hazırlanan tespitler, ilgili adli ve idari mercilerle paylaşılmış, hazırlanan raporlar ilgili kamu kurumlarına iletilmiştir. 2024 yılı sonrasında yapılan analizlerde, bu yönde kart kullanımının bankacılık sektörü özelinde belirgin biçimde azaldığı gözlemlenmiştir."